سلسله مطالبي درباره سواد بيمه‌اي/ص

سلسله مطالبي درباره سواد بيمه اي

1.به جاي فرهنگ بيمه اي بگوييم سواد بيمه اي

علي اعظم  محمدبيگي

سالهاست كه فعالان صنعت بيمه در ايران، براي توجيه بي رغبتي يا كم رغبتي خانواده ها و صاحبان كسب و كار به خريدن بيمه، عبارت "فرهنگ بيمه" را به كار مي برند. براي مثال مي گويند فرهنگ بيمه در ايران گسترش نيافته است؛ براي اينكه ضريب نفوذ بيمه در ايران بيشتر شود بايد فرهنگ بيمه را اشاعه داد و.... آنطور كه از سخنراني ها، مصاحبه ها و نوشته هاي اين فعالان برمي آيد با روش هاي جاري، ده ها سال ديگر نيز كه بگذرد فرهنگ بيمه در ايران گسترش نخواهد يافت. براي اينكه اين مشكل برطرف شود و در اصل، هدف نهايي فعالان صنعت بيمه، يعني جلب رغبت خانواده ها و صاحبان كسب و كار به خريد بيمه محقق شود به همكاران خود در اين صنعت، به ويژه شبكه فروش بيمه پيشنهاد مي كنم كه از اين پس به جاي هدف مبهم "گسترش فرهنگ بيمه"، سواددار كردن مردم در زمينه بيمه را هدف خود قرار دهند. به اين ترتيب به جاي عبارت نامشخص فرهنگ بيمه، عبارت معني دار و دقيق "سواد بيمه اي" خواهد نشست. مهمترين دلايل من براي طرح اين پيشنهاد اين است:

1.اگر خانواده ها و صاحبان كسب و كار بيمه نمي خرند به دليل "بي فرهنگي بيمه اي" آنها نيست بلكه يكي از دلايل مهم و آشكار آن، بي سوادي يا كم سوادي آنها درباره بيمه است. از يك نگاه ديگر، اين بي احترامي به بيمه گذاران بالقوه است كه مستقيم يا غير مستقيم به آنها گفته شود كه فرهنگ بيمه اي ندارند. اما همين بيمه گذاران ناراحت نخواهند شد اگر بشنوند كه "سواد بيمه اي" ندارند. به عبارت ديگر، خانواده ها و صاحبان كسب و كار خوب مي دانند كه لازم است سواد بيمه اي كسب كنند اما واقعيت اين است كه نه فعالان صنعت بيمه و نه دولت، هيچكدام در اين مسير اقدامي نكرده اند.

2.اين همه از گسترش فرهنگ بيمه سخن گفته يا نوشته شده است اما تاكنون نديده ام كه گويندگان يا نويسندگان، برنامه يا برنامه هاي مشخصي را براي پيشبرد اين انديشه مبهم پيشنهاد كنند. در مقابل، گسترش سواد بيمه اي يا به عبارت ساده تر، سواددار كردن بيمه اي خانواده ها و صاحبان كسب و كار به سادگي انجام پذير است. به طور خلاصه، فعالان صنعت بيمه بايد اطلاعات بيمه اي را از درون الفاظ و اصطلاحات پيچيده حقوقي و فني معمول بين خود بيرون آورده و اين اطلاعات را به زبان عاميانه، به آنها بشناسانند. براي سواددار كردن بيمه اي خانواده ها و صاحبان كسب و كار، از رسانه هاي نوشتاري به ويژه كتاب و از رسانه هاي ديگر استفاده كنيد.

3.در هيچ منبع انگليسي معتبر نديده ام كه عبارت culture of insurance (فرهنگ بيمه) را به معناي موردنظر فعالان صنعت بيمه در ايران به كارببرند.

به تازگي، در يك نشريه انگليسي نتايج چند مطالعه درباره financial literacy(سواد مالي) در چند كشور توسعه يافته و در حال توسعه ديدم (براي اطلاع از اين مطالعات، نشريه journal of pension economics and finance ,volume 10,issue 4,October 2011 را ببينيد).

به نحو مشابه، در ايران نيز مي توان عبارت insurance literacy (سواد بيمه اي) را به كار برد و سطح اين سواد را در ميان خانواده ها و صاحبان كسب و كار بررسي كرد و براي رفع بي سوادي آنان وارد عمل شد.

نوشته هاي بعدي درباره ديگر مطالب مرتبط با سواد بيمه اي مانند موانع و نحوه سواددار كردن بيمه اي خانواده ها و صاحبان كسب و كار خواهد بود.